Adat tolak bala pandemik Covid-19 dalam Masyarakat Mualang di Belitang, Kalimantan Barat
Adat tolak bala ataupun nulak bala dalam bahasa Mualang merupakan satu amalan tradisional yang bertujuan untuk menghindari masyarakat daripada sesuatu penyakit ataupun musibah. Akibat modernisasi, adat ini jarang diamalkan oleh masyarakat Mualang pada masa sekarang dan dikategorikan sebagai warisan...
Saved in:
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Penerbit Universiti Kebangsaan Malaysia
2023
|
| Online Access: | http://journalarticle.ukm.my/22894/1/jatma%202023%201103%2001.pdf http://journalarticle.ukm.my/22894/ http://ejournal.ukm.my/jatma/index |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | Adat tolak bala ataupun nulak bala dalam bahasa Mualang merupakan satu amalan tradisional yang bertujuan untuk menghindari masyarakat daripada sesuatu penyakit ataupun musibah. Akibat modernisasi, adat ini jarang diamalkan oleh masyarakat Mualang pada masa sekarang dan dikategorikan sebagai warisan yang terancam punah. Dalam tempoh pandemik Covid-19 menular, adat ini didapati muncul kembali dalam masyarakat Mualang di lembah Sungai Belitang dan dipraktikkan sebagai kaedah alternatif untuk mencegah Covid-19. Pada kesempatan itu, pengkaji utama telah berjaya mengumpulkan warisan berharga ini dengan kaedah wawancara dan pemerhatian ikut serta. Oleh kerana budaya Mualang ini belum pernah dirungkai sebelum ini, makalah ini bertujuan melakukan deskripsi ke atas ritual tersebut. Hasil kajian mendapati bahawa pentek (patung berupa manusia) merupakan benteng simbolik untuk menghalang serangan penyakit. Dari segi upacara, ritual tolak bala disempurnakan melalui empat peringkat yang berbeza, iaitu menimang ayam (nimang manok), memanggil makhluk pelindung (Puyang Gana), menimang pentek (nimang pentek) dan memohon perlindungan dari Petara. Setiap peringkat ini akan disertakan dengan pelafazan mantera-mantera yang berkaitan. Kajian terhadap adat tolak bala suku Mualang ini telah menyumbang kepada kosa ilmu etnografi Mualang, khususnya pelestarian warisan tak ketara yang terancam punah. Sesungguhnya, di era pasca Covid-19, mustahil adat ini akan diamalkan lagi oleh masyarakat Mualang, lebih-lebih lagi dengan kajian yang mengesani bahawa wujud tanggapan negatif daripada generasi muda terhadap ritual ini. |
|---|